Site Kaynak Kodu Nedir?
İnternet tarayıcılarından ulaşılan sitelerin (herhangi bir uygulama da olabilir) arka planda görünmeyen bir kaynak kodu bulunmaktadır. Sitelerin kaynak kodu sitelerin görünen ön yüzünü (front-end) ve görünmeyen arka yüzünü (back-end) oluşturan kod bloklarıdır.
Bir uygulamanın ya da web sitesinin kaynak koduna erişebiliyor olmak (normal bir kullanıcının ulaşabileceği kadar) o site üzerinde düzenleme yapılabilmesi anlamına da gelmemektedir.
Kısaca; internet üzerinden ulaştığımız siteler ya da uygulamaların ön ve arka yüzlerine oluşturan kod bloklarına site kaynak kodu diyebiliriz.
Bu site kaynak kodları, site üzerinde kullanıcıya sunulan içeriklerin hangi sırayla listeleneceğinden, site üzerinden iki kullanıcının mesajlaşmasına kadar bütün işlemleri yerine getiren ve kod satırlarından oluşan yazı bütünleridir.
Site Kaynak Kodu Değiştirme Nasıl Yapılır?
Bir web sitesinin kaynak kodlarını değiştirmek demek o sitenin barındığı sunucuya (ya da web paneline) tam erişim sağlamak demektir.
Bir sitenin kaynak kodunu değiştirmek illegal yollar ile de mümkün olabilir. Ancak internet üzerindeki bir sitenin sahibinden habersiz kaynak kodunu değiştirmek (ya da bozmak) TCK’ya göre bir suç unsurudur.
Normal bir kullanıcının ilgili web uygulamasının işleyişini değiştirebilecek kaynak kodu değişiklikleri yapması illegal yöntemler dışında mümkün değildir.
Kaynak Kodu Ne İşe Yarar?
Kaynak kodu (İngilizce olarak source code) bir uygulamanın tüm işlemlerini ve ekranlarını oluşturan kod satırlarıdır.
Dijital dünyadaki bütün web uygulamaların çalıştığı sunucular kaynak kodunu belirli kurallar ile işleyerek veriyi anlamlı hale getirip istemciye (kullanıcı) sunar. İstemci kullandığı platforma göre (PC, tablet vb.) sunulan veriyi bir kez daha yorumlayıp etkileşime girilebilir hale getirir.
Kaynak kodu bir web uygulamanın ya da sitenin yapacağı işlemleri belirleyen kod bütünüdür.
Açık Kaynak Kod Nedir?
Açık kaynak kod (İngilizce olarak open source) ilgili yazılımın kaynak kodlarının herkes ile paylaşıldığı, isteyen kullanıcıların değiştirerek yeniden dağıtabildiği ya da kullanabildiği bir yazılım türüdür.
Açık kaynak kodlu bir yazılımın kaynak kodu herkes tarafından görülebilir. İlgili yazılımın kullanım koşullarına göre açık kaynak kodu bir yazılımı istediğiniz gibi değiştirip dağıtma hakkınız vardır.
Açık kaynak kodlu bir uygulama birden fazla kişi tarafından ortak bir şekilde geliştirilir ve kâr amacı (genelde) güdülmez.
Daha iyi anlayabilmek adına açık kaynak kodlu yazılımları nasıl yapıldığı açıkça gösterilen ve herkesin bir şeyler atabildiği bir yemek kazanına benzetebiliriz. Bu kazan herkesin görebileceği yerde kaynar ve kimin hangi malzemeyi koyduğu görülebilir. İsteyen kişiler bu yemeğin tamamını ya da bir parçasını alarak kendi yemeklerini yapmakta özgürdürler. Aynı zamanda yemek kazanına atılan malzemelerden de teker teker almak mümkün gibi düşünebiliriz.
Açık kaynak kodlu yazılımlar için bilinen en büyük platformların linkleri aşağıda listelenmiştir.
GitHub: https://github.com/
GitLab: https://about.gitlab.com/
Bitbucket: https://bitbucket.org/
Bu depolar ile yayınlanan açık kaynak yazılımları ya da kod bloklarını görebilir ve ilgili projeye katkıda bulunabilirsiniz.
